Światowy Dzień Świadomości Autyzmu – rok szkolny 2021/2022
Kwiecień to miesiąc świadomości o autyzmie. Autor książki „Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie” Alex Brouns tak opisuje ten odmienny od typowego sposób funkcjonowania:
„Niektórzy ludzie z autyzmem wiodą życie w ciszy, zamknięci w sobie, inni szaleją, bo rzeczywistość ich przytłacza. Niektórzy z nich nigdy nie nauczą się poprawnie dziękować. Są jednak tacy, którym ten zwrot tak lekko przechodzi przez usta, że sprawiają wrażenie, jakby rozumieli, co im się właśnie wymsknęło.
Niektórzy ludzie z autyzmem chętnie się śmieją i dużo”.
Dzieci, młodzież oraz dorośli z autyzmem, czy Zespołem Aspergera (tzw. spektrum autyzmu) inaczej komunikują się, nawiązują relacje, wyrażają emocje oraz uczą się. Posiadają również przeróżne schematy zachowań. Zaburzenie to może przyjmować różne postacie od łagodnych objawów po bardzo nasilone. Niekiedy autyzm może utrudniać funkcjonowanie w każdej sferze życia. Warto dodać, że spektrum autyzmu towarzyszy osobie przez całe życie. Nie oznacza to jednak, że dzięki odpowiedniej opiece oraz właściwie dobranej terapii nie można poprawić jakości funkcjonowania tych osób w samodzielnym i społecznym życiu. Kluczowa jest diagnoza oraz jak najwcześniejsze udzielanie dzieciom odpowiedniego wsparcia w ramach wczesnej interwencji i wspomagania rozwoju prowadzonej np. przez logopedę lub neurologopedę, psychologa, czy terapeutę integracji sensorycznej.
Dzieci z spektrum autyzmu mają trudność w odnajdywaniu się w sytuacjach społecznych oraz właściwym odbiorze sygnałów emocjonalnych. Ich reakcje mogą być specyficzne. Powoduje to poważne przeszkody w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi.
Mocną stroną dzieci ze spektrum autyzmu jest bardzo dobra pamięć robocza odpowiedzialna za przechowywanie, magazynowanie i odtwarzanie informacji
o doświadczeniach. Z drugiej strony mają trudności z korzystania z niej, ponieważ doświadczają przeciążenia sensorycznego w postaci: głośnych dźwięków, dziwnych zapachów, a nawet nadmiernej reakcji na światło. Przyczynia się to w dużym stopniu do problemów z skoncentrowaniem się w dużych, zatłoczonych, czy hałaśliwych przestrzeniach. Ponadto dzieciom z autyzmem pomaga również inny rodzaj pamięci, charakteryzujący się zapamiętywaniem faktów i zdarzeń. Osoby ze spektrum autyzmu bardzo dobrze uczą się zasad życia społecznego, choć mają w praktyce trudności w stosowaniu ich.
Zdarza się, że dzieci ze spektrum autyzmu powtarzają zasłyszane sformułowania oraz opowiadają o ulubionych zainteresowaniach np. dinozaurach, w ten sposób komunikują, co czują.
Na koniec osoby zainteresowane tematyką spektrum autyzmu odsyłam do następującej literatury:
- Ewa Pisula „Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia”,
- Joanna Chromik-Kovacs „Jak pracować z dzieckiem z zespołem Aspergera
w domu i szkole. Poradnik dla rodziców i nauczycieli‟, - Jennifer Cook O’Toole „(Sekretna) księga asperdzieciaka. Poradnik dla dzieci
i młodzieży z zespołem Aspergera”, - Ellen Notbohm, Veronica Zysk „1001 porad dla rodziców i terapeutów dzieci
z autyzmem i zespołem Aspergera”, - Steve Silberman „ Historia geniuszu natury i różnorodności neurologicznej”,
Rodzice, którzy chcą uwrażliwiać dzieci na potrzeby i funkcjonowanie osób ze spektrum autyzmu mogą przeczytać ze swoimi pociechami np. Per Nilsson „Inny niż wszyscy”; Joanna M. Chmielewska, Joanna Jung „Niebieska Niedźwiedzica”; czy Tracy P. Alloway „Specjalne moce. Doskonały projekt książka o AUTYZMIE”.
Miłej lektury!